In deze deelvraag gaan we uitzoeken hoe we het best de klimaatverandering tegen kunnen gaan of in vertraging kunnen zetten. Als we dit niet doen zal dit grote gevolgen hebben voor het leven van onze volgende generaties op aarde, zoals we in de deelvraag over de gevolgen van de klimaatverandering hebben gezien. Dat kunnen we natuurlijk niet laten gebeuren. Er moet actie worden ondernomen! Samen zal dit proces sneller verlopen dus alle mensen zullen ook mee moeten helpen om de klimaatverandering te stoppen. Er zijn verschillende groepen mensen (bijvoorbeeld het kabinet) die al veel ideeën hebben en dingen in werkingen hebben gezet om met z’n allen de klimaatverandering tegen te gaan.

Kabinet

Het kabinet wil met een krachtige combinatie van voorkomen (mitigatie), aanpassen (adaptatie) en klimaatintelligent ondernemen, de gevolgen van klimaatverandering beperken. Nu handelen betekent uiteindelijk de kosten zo laag mogelijk houden. Dit staat in de Klimaatagenda die staatssecretaris Mansveld van Infrastructuur en Milieu naar de Tweede Kamer stuurt. Klimaat vergt vooral een mondiale aanpak. Nederland zet daarom binnen de Europese Unie hoog in op een afname van de CO2-uitstoot. Het Nederlandse kabinet wil de koppositie bereiken door bijvoorbeeld in te zetten op het stimuleren van innovatie voor schone energie, het tegengaan van verspilling van grondstoffen en op meer energiebesparing. Het onderzoek laat zien hoe binnen 43 jaar de mondiale CO2-uitstoot met 50 procent naar beneden kan worden gebracht. Slimmer omgaan met energie en verdere ontwikkeling van bestaande schone manieren van energieopwekking zijn de belangrijkste instrumenten hiervoor.

Klimaatagenda

Met de Klimaatagenda wordt de samenhang van het verminderen van broeikasgassen én het aanpassen tegen de gevolgen van klimaatverandering opgepakt. Zo is de afspraak op mondiaal niveau om een maximale temperatuurstijging van 2 graden Celsius te beperken. In Europees verband richt het kabinet zich op het verbeteren van het emissiehandelssysteem (ETS) en uitdagende normen voor producten. Ook voor andere sectoren zoals landbouw en mobiliteit zijn maatregelen noodzakelijk. Voorbeeld: Mobiliteit zet in op 25 M-ton, dat is 6 M-ton CO2-reductie minder dan wanneer Nederland niets doet en dat betekent een vermindering van de uitstoot van grofweg 3 miljoen auto’s (van 31 M-ton naar 25 M-ton in 2030).

Adaptiestrategie

Het kabinet werkt verder aan een Nationale Adaptatiestrategie om de risico’s voor de gezondheid, transport en voor voedsel te regelen. Hierbij valt te denken aan maatregelen om voorbereid te zijn op de gevolgen van klimaatverandering in de toekomst. Dat houdt onder meer in: actie tegen hoger water, hittebestendig maken van steden door meer groen in de stad en voorbereid zijn op ziekten die een warmer klimaat met zich mee kan brengen. Deze Adaptatiestrategie is in 2016 klaar.

Buiten Europa

Ook de Verenigde Staten en China kunnen bijdragen aan de oplossing van het klimaatprobleem. In dit scenario verminderen de VS hun CO2 vervuiling in 2050 met ruim 70 procent. Alleen al duurzamere auto's kunnen in de Verenigde Staten zorgen voor een besparing van 20 procent van het totale energieverbruik. De CO2-uitstoot van China is in het scenario in 2050 slechts iets minder dan op dit moment. Zonder klimaatbeleid zou China tweeënhalf keer zoveel CO2 uitstoten. Maatregelen zijn dus echt noodzakelijk.

Innovatie

In Nederland spelen veel bedrijven al op een slimme manier in op klimaatverandering. Door de lange termijn koers van de klimaatagenda tot 2030, biedt het kabinet consistentie en zekerheid aan bedrijven om te innoveren. Het Nederlandse bedrijfsleven en de kennisinstituten hebben veel kennis en kunde op het gebied van duurzame innovatie. Dat biedt kansen voor Nederlandse export; met name op het gebied van water- en milieumanagement. Dit komt de economie ten goede, is duurzaam en helpt meer mensen aan het werk.

Greenpeace

Schone energiebronnen zoals wind, zon en schone biomassa zijn goed in staat om aan de energiebehoefte te voldoen. Greenpeace wil met een wereldscenario laten zien dat het oplossen van het klimaatprobleem samen kan gaan met economische ontwikkeling. Het wereldscenario heeft Greenpeace ook overhandigt aan twee Kamerleden (zie afbeelding 1 hieronder). We hebben gezien in de deelvraag over de gevolgen dat er veel natuurrampen worden veroorzaakt door de verandering van het klimaat. In een radio fragment dat we laatst hoorden op radio 1, vertelt Paul Teule (werkachtig bij Greenpeace) dat het slim zou zijn om de natuurrampen te voorkomen door de klimaatverandering tegen te gaan. Hij zij letterlijk het volgende: ‘Het kost een paar procent van ons inkomen om die CO2-niveaus beheersbaar te houden, en het levert het dubbele op aan bespaarde uitgaven aan schade van natuurrampen.’ Wanneer we dus allemaal op de goede manier omgaan met ons klimaat, krijgen we er zelfs nog iets voor terug! 

Afbeelding 1: Greenpeace overhandigt op haar actieschip de Arctic Sunrise het wereldscenario aan Tweede Kamerleden Diederik Samsom en Liesbeth Spies.

https://www.greenpeace.nl/news/wereldscenario-klimaatverande/

Het Kyoto-Protocol

Het broeikaseffect kan het beste worden aangepakt als landen samenwerken om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Nederland heeft zich verbonden aan verschillende internationale klimaatafspraken, zoals het Kyoto-Protocol. Het Kyoto-protocol of het Verdrag van Kyoto werd in 1997 opgesteld in de Japanse stad Kyoto en regelt de vermindering van de uitstoot van broeikasgassen. Met het verdrag zijn industrielanden overeengekomen om de uitstoot van broeikasgassen met gemiddeld 5,2% te verminderen ten opzichte van het niveau in 1990. De reductiepercentages verschillen van land tot land. Economisch zwakkere landen krijgen lagere reductiepercentages. In het Kyoto-protocol werd vastgelegd dat de deelnemende landen (zie afbeelding 2 hieronder) ook een deel van hun reductie mogen omzetten in maatregelen in het buitenland, sommige milieugunstige maatregelen zijn daar goedkoper te realiseren dan in eigen land. Ook kunnen landen emissierechten (uitstootrechten) van andere landen kopen, om zo reductietekorten (en dus een overtreding van het verdrag) te vermijden. De bossen in eigen land kan men ook laten meetellen als reductie.

     Afbeelding 2: Deelnemende landen Kyoto-Protocol

       https://krant-a3d.weebly.com/binnenland.html

De Europese Unie heeft het Verdrag begin 2002 getekend. Daarmee waren nog 40 handtekeningen nodig. Een groot verlies van het Kyoto verdrag is dat Amerika niet meedoet. Dit land heeft de grootste uitstoot van de broeikasgassen en is dus eigenlijk wel verplicht om ook mee te doen. Oud-President George Bush en de Amerikaanse Senaat vreesden voor schade aan de Amerikaanse economie. In de VS proberen verscheidene staten wel iets te doen om de uitstoot te verminderen. Rusland heeft lang getwijfeld maar er kwam een goedkeuring. De Russische goedkeuring aan het Verdrag is niet zomaar gekomen: de EU heeft beloofd om de Russische wens om toe te treden tot de Wereldhandelsorganisatie te steunen. In navolging van de VS had Australië onder de regering van John Howard besloten het protocol niet te tekenen.

 Op 16 februari 2005 is het Kyoto-protocol officieel in werking getreden. Op de dag van inwerkingtreding zijn wetenschappers al van mening dat de doelstelling onvoldoende is en wordt er gesproken over het Post-Kyoto-protocol. De Verenigde Naties hebben een forum van internationale wetenschappers ingesteld, het IPCC, om de stand van de huidige wetenschap en de risico's te evalueren. Het IPCC doet zelf geen onderzoek, maar evalueert onderzoek dat is gepubliceerd in onderworpen wetenschappelijke tijdschriften. Er wordt dus al best wel veel gedaan om de huidige klimaatverandering te voorkomen, maar natuurlijk nog niet genoeg en het kan altijd beter.